W okolicy 11 listopada warto rozmawiać z dziećmi o patriotyzmie i naszych świętach państwowych, ale również o polskim dziedzictwie oraz kulturze ludowej. W księgarniach znaleźć można naprawdę wiele pozycji poruszających te zagadnienia, począwszy od książek historycznych dla dzieci, poradników dla prawdziwych patriotów (“Kto ty jesteś?” Joanny Olech, “A ja jestem Polak mały” Elizy Piotrowskiej czy “Poradnik małego patrioty” Marcina Przewoźniaka, by wymienić tylko kilka z nich), niezmiernie ważnych publikacji odnośnie praw człowieka oraz przewodników po naszych zabytkach, świętach państwowych i polskich zwyczajach ludowych.
Marianna Oklejak, ilustratorka i graficzka (znana dzieciom szczególnie dzięki serii o Basi oraz „Europa dla młodych podróżników”, a także ilustracjom do książek „Siedmiu wspaniałych”, „Król Maciuś Pierwszy”, „8+2 i ciężarówka”, „8+2 i domek w lesie” czy „Jestem miasto. Warszawa”), absolwentka Wydziału Grafiki Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie, to prawdziwa miłośniczka polskiej kultury ludowej, czemu dała wyraz w wydanej właśnie nakładem wydawnictwa Egmont książce “Cuda wianki. Polski folklor dla młodszych i starszych”. To zjawiskowa, pełnowymiarowa pozycja o materialnym i niematerialnym dziedzictwie kultury ludowej, zwracająca uwagę na sztukę, stroje ludowe, pieśni i przysłowia.
Autorka stworzyła trzydzieści sześć malowniczych plansz, na których zamieściła zestawienie najważniejszych tradycyjnych wycinanek, charakterystycznych haftów, strojów ludowych, ręcznie robionych zabawek, biżuterii, instrumentów oraz przysmaków, towarzyszących najważniejszym świętom. Swoje obrazy Marianna Oklejak stworzyła z niezwykłą starannością i precyzją. Dzięki zastosowaniu różnorodnych wzorów i kolorów, przenosi odbiorcę książki w świat tradycji i kultury, na malowniczą polską wieś. Teraz już z łatwością będziemy odróżniać strój łowicki od opoczyńskiego, poznamy różne techniki zdobienia jajek wielkanocnych oraz motywy kwiatowe z haftów z różnych stron naszego kraju. Dowiemy się, z czego wykonane jest rękodzieło ludowe, na przykład ozdobne pająki, które wieszane były pośrodku izby pod stropem. Marianna Oklejak wprowadza w tajniki mody ludowej i przedstawia przeobrażenia, jakim ulegała ona przez lata. Szczególnie zainteresowało mnie wykonanie łowickiej korony weselnej (sztuczne kwiaty, paciorki, wstążki i… szklane bombki!) oraz dolnośląski czepiec “z brodą”. Co też kobiety muszą nosić na głowie, dziś już tylko z okazji świąt i występów folklorystycznych.
Bardzo ważnym elementem polskiego folkloru są również pieśni i krótkie przyśpiewki, często adresowane do konkretnych osób oraz regionalne przysmaki. Każdy Wielkopolanin wie, co to pyry z gzikiem czy plyndze, z kolei na Podlasiu, Suwalszczyźnie i Mazurach zajadają się kartaczami. Kilka tablic autorka poświęciła najważniejszym polskim świętom i obrzędom.
“Cuda wianki. Polski folklor dla młodszych i starszych” to obecnie jedyna dostępna na rynku, tak pięknie i szczegółowo opracowana książka dla dzieci o kulturze ludowej. Zachęci nie tylko najmłodszych, ale również dorosłych do dalszego poznawania i pogłębiania wiedzy na temat tradycji, symboliki i w ogóle piękna naszej ojczyzny. Książka Marianny Oklejak to małe arcydzieło, idealne na prezent dla każdego miłośnika sztuki, a także obowiązkowy podręcznik na lekcjach plastyki w szkole podstawowej.
Wydawnictwo: Egmont (2015)
Seria wydawnicza: Seria Artystyczna
Tekst, ilustracje i projekt graficzny: Marianna Oklejak